Asbest

      Asbest (Amyant) doğada çeşitli silikatları bünyesinde barındıran lifsi yapılardır.

  Elektron mikroskop ile asbest lifleri görünümü

Ülkemiz dünyadaki asbest rezervleri sıralamasında beşinci sıradadır. Otuz civarında ilimizde asbest bulunmaktadır. Bir çok ilimizde yüzeye yakın ve açıkta bulunmaktadır. Çatı kaplamaları (oluklu çatı kaplamaları) Dış cephe yalıtım malzemesi Yer karalorı ve yapıştırıcılarında Cam macunu Balata Sıcak su veya kimyasal taşıyan boru izolasyonlarında Sıcağa karşı izolasyon olarak Çeşitli elektrik aksamlarında yalıtım malzemesi olarak Anadolu da evlerin damlarında yalıtım olarak Anadolu da evlerin boyası olarak uzun yıllar kullanılmış 1990 lı yıllardan itibaren kademeli olarak çıkarılması, işlenmesi, satışı ve ithalatı yasaklanmıştır. Asbest kelimesi Yunanca ölümsüz demektir. 2500 C ye ulaşabilen erime noktasının olması liflerinin boyuna sınırsız parçalanması enine mukavemetinin yüksek olması asbesti mükemmel kılmaktadır. Sağlık açısından gözle görülemeyen lifleri solumayla Akciğer Kanseri, Mezotalyama (Akciğer zarı kanseri), Asbestoz hastalıklarına sebebiyet vermektedir. Sindirim yoluyla mide bağırsak kanseri oluşturduğu yönünde kuvvetli şüpheler vardır. Asbestli malzemeler eğer parçalanmadan kalırsa uzun yıllar zarar vermeyebilir. Parçalanma, işleme, kesme, kırılma işlemlerinde asbest artık çok tehlikeli hale gelir. Solumayla vücuda girdikten sonra genellikle 20-40 yıl arasında kişiyi hasta etmesine yeterlidir.

Asbest ülkemizde Asbest Söküm uzmanları denetiminde, asbest söküm çalışanlarınca bölge karantinaya alınarak sökülür ve atık depolarına transfer edilir. Bu işlem hem maliyetli hem de çok tehlikeli bir işlemdir. Asbest şüphesi taşıdığınız bölgelere kesinlikle girmeyiniz. Asbest lifleri gözle görülmeyen parçalara ayrılarak hayatımız için çok büyük tehlike oluştururlar. Bu yüzden mevcut Asbestin dağılarak ortama karışmasının önlenmesi ve çalışanların bu tozu solumasının önüne geçilmesidir. Bunun için çalışma alanı karantinaya alınır, çalışan kişi sayısı mümkün olduğunca az tutulur. Personele motorlu tam yüz maskesi ( filtre FFP3 ), çizme, tek kullanımlık iş tulumu verilir . Yönetmelik sekiz saatlik zaman ağırlıklı ortalama değerinin (ZAOD-TWA) 0,1 lif/cm3’ü geçmemesini istemektedir. Maalesef bu değer gelişmiş ülkelerin değerlerinden çok yüksektir. Bu değer 1metreküp havada 100.000 (yüzbin) lif demektir. Asbest ya da amyant, ısıya, aşınmaya, kimyasal maddelere çok dayanıklı lifsel yapıda kanserojen bir mineral. Halk arasında ak toprak, çorak toprak, gök toprak, çelpek, höllük veya ceren toprağı gibi isimlerle bilinir

Asbesti tehlikeli kılan lifli fiziksel yapısıdır.

Asbeste Bağlı Olarak Oluşan Hastalıklar

•  Asbestoz : İlk olarak tersane işlerinde çalışanlarda tespit edilen asbestoz, asbest liflerini çözmeye çalışan vücut tarafından üretilen asidin akciğer zarında oluşturduğu yaralardır. Bu hastalığın kendini göstermesi 10-20 yılı bulmaktadır.

•  Mezotelyoma : Asbestin yol açtığı en önemli hastalık akciğer zarı ve karın zarı kanseri, yani mezotelyomadır. Batı ülkelerinde yılda her bir milyon kişinin 1-2'sinde saptanan mezotelyoma, ülkemizde yılda en az 500 kişide görülmektedir. Mezotelyomaya ait en sık rastlanan yakınmalar, ağrı ve ilerleyici nefes darlığıdır. Akciğer röntgeni ve tomografide tipik bulgular saptanabilirse de, kesin tanı için başvurulan standart yöntem akciğer zarı biyopsisidir. Mezotelyoma, erken dönemde tanınıp uygun cerrahi girişim uygulanamadığında, ilaç ya da ışın tedavisine iyi cevap vermeyen ve hastayı kısa zamanda ölüme götüren bir hastalıktır.

•  Kanser : Asbest, akciğer, gırtlak ve sindirim sistemi kanserlerine yol açmaktadır.

•  Akciğer zarı (pleura) kalınlaşması